W tym artykule przyjrzymy się bliżej funduszom indeksowym, pokażemy ich zalety i wady oraz nakreślimy, jak można ich użyć w ramach swojej strategii inwestycyjnej. Przypominamy, że ten artykuł zawiera tylko opinie autora i nie jest to rekomendacja inwestycyjna ani doradztwo finansowe.
Zalety inwestowania w fundusze
Zacznijmy od pozytywnych aspektów inwestowania w fundusze indeksowe.
Niskie koszty
Inwestowanie w fundusze indeksowe zazwyczaj wiąże się ze stosunkowo niskimi kosztami. Fundusze indeksowe są zwykle tańsze (pod względem kosztów) niż zakupienie większej liczby poszczególnych, oddzielnych akcji lub inwestowanie przez aktywnie zarządzane fundusze. Fundusze indeksowe nie wymagają bowiem obszernych zespołów analityków i innych kosztownych pracowników, którzy śledziliby poszczególne akcje. Nie wymagają także zbyt wielu pracowników do zapewnienia administracji.
Kosztowność ETFów indeksowych zwykle wynosi między 0,07 a 0,22% rocznie. Na przykład ETF iShares Core S&P 500, który śledzi słynny amerykański indeks o takiej samej nazwie, ma koszt na dolnej granicy – zaledwie 0,07% rocznie. W porównaniu z typowymi funduszami inwestycyjnymi, zarządcy pobierają zwykle około 1-2 procent.
Dywersyfikacja
Fundusze indeksowe pozwalają zainwestować środki w szeroki zakres akcji, co skutecznie zmniejsza ryzyko straty. Dywersyfikacja może przybierać różne formy – w artykule wymieniamy te najważniejsze.
Podstawowe przykłady to dywersyfikacja geograficzna. Istnieje wiele ETF-ów skupiających się na różnych regionach świata, takich jak USA, Europa, Azja, inne wybrane rozwijające się rynki i wiele innych. Pozwala to łatwo dywersyfikować portfel między różne obszary geograficzne. Dzięki temu zabezpieczasz się na wypadek, gdyby na przykład jedno państwo lub obszar nie rozwijał się dobrze gospodarczo.
Istnieje również tzw. dywersyfikacja sektorowa. Fundusze notowane na giełdzie mogą skupić się na różnych sektorach, takich jak technologia, opieka zdrowotna, usługi finansowe i wiele innych. Pozwala to łatwo dywersyfikować swój portfel, co zwykle jest zalecane.
Na końcu wymieńmy dywersyfikację według kapitalizacji rynkowej. Wybrane ETF-y skupiają się na różnych rodzajach spółek zależnie od ich kapitalizacji (całkowitej wartości spółki według liczby akcji i ich aktualnej ceny rynkowej). Firmy są zwykle dzielone na duże, średnie i małe. Duże firmy zwykle są częścią najbardziej znanych indeksów, takich jak S&P 500 lub Nasdaq. Natomiast mniejsze firmy są obejmowane np. przez indeks Russell 2000.
Efektywność inwestowania
Inwestowanie w fundusze indeksowe jest bardzo efektywne. Wystarczy otworzyć osobiste konto u odpowiedniego brokera (najlepiej brokera online). Polecamy korzystać na przykład z Etoro, gdzie założenie konta jest bezpłatne, nie płacisz również opłat za wpłatę i wypłatę kartą płatniczą ani opłat za handel ETF-ami. Broker zarabia na spreadach, czyli różnicy między ceną sprzedaży a ceną kupna, którą widzisz wcześniej w platformie. Wpłacasz swoje finanse na konto brokera, który w ciągu maksymalnie kilku dni roboczych przypisuje je na twoje konto handlowe, a w przypadku płatności kartą płatniczą natychmiastowo. Następnie wybierasz fundusz, w który chcesz zainwestować.
Transparentność
Fundusze indeksowe są zwykle otwarte i przejrzyste, dzięki czemu masz jasny przegląd swojego portfela. Fundusze notowane na europejskich giełdach muszą zgodnie z prawem (lub zgodnie z europejską ustawą) regularnie raportować swoje rzeczywiste koszty, wyniki za określony okres (zwykle za rok) i wiele innych.
Inwestor, który interesuje się konkretnym funduszem, może znaleźć wiele informacji publicznie. W praktyce oznacza to, że w dzisiejszych czasach można stosunkowo łatwo sprawdzić, jakie akcje lub inne aktywa są zawarte w funduszu indeksowym. Możesz również sprawdzić, czy odpowiadają celom inwestycyjnym funduszu. Dzięki tej transparentności inwestor ma przegląd, gdzie są inwestowane jego pieniądze. Może łatwo ocenić, czy dany fundusz indeksowy jest dla niego odpowiednim instrumentem inwestycyjnym.
Wady inwestowania w indeksy
Nie ma zbyt wielu wad inwestowania w fundusze indeksowe, ale początkujący i zaawansowani inwestorzy powinni z nimi się liczyć.
Mniejsza wydajność
Wiele inwestorów, którzy długoterminowo wierzą w fundusze indeksowe (tzw. pasywni inwestorzy), uważa, że wystarcza długoterminowa „średnia stopa zwrotu” indeksów. Oznacza to, że średnia stopa zwrotu wynosi około 7-10% rocznie, na przykład dla amerykańskich indeksów typu SP500. Fundusze indeksowe zgodnie z długoterminowymi danymi faktycznie utrzymują się na tym poziomie. Ten zwrot może być potencjalnie niższy niż wydajność aktywnie zarządzanych funduszy.
Ograniczony potencjał
Przy inwestowaniu w fundusze indeksowe zwykle celowo wybierasz ugruntowane firmy. Takie firmy mają razem w indeksie niższy, ale stosunkowo stabilny zwrot, jak to opisano wcześniej. Potencjał wzrostu ceny takich akcji nie jest już liczony w dziesiątkach razy. Natomiast jeśli zainwestowałbyś w kilka niewielkich, rozwijających się akcji, w przypadku udanego projektu możesz uzyskać nawet dziesięciokrotność pierwotnej wpłaty, a nawet więcej, ale możesz również stracić znacznie więcej.
Niska elastyczność
Fundusze indeksowe „sztywno” trzymają się określonego indeksu, na przykład Nasdaq lub S&P 500. Takie fundusze nie mogą zbyt elastycznie reagować na zmiany na rynku i dostosowywać swojego portfela w czasie rzeczywistym w reakcji na duże i ważne zmiany. Indeksy są również zwykle składane standardowo, a fundusze muszą ściśle przestrzegać ich składu.
Ta wada może jednak być dość łatwo obejść, zwłaszcza że ETF-ami można w dni robocze łatwo sprzedawać na giełdzie. Doświadczony inwestor poradzi sobie i w razie potrzeby znajdzie bardziej odpowiednią pozycję, zastępując pierwotnie trzymany indeks.