Zadaniem banków centralnych jest prowadzenie polityki walutowej, nadzorowanie bankom komercyjnym i zarządzanie rezerwami dewizowymi (FED). W pozostałych państwach polityką walutową kieruje miejscowy bank centralny, w Polsce to Narodowy Bank Polski.
Polityka walutowa
Obecnie można twierdzić, że zadaniem polityki walutowej jest osiągnięcie celów gospodarczo-politycznych, w większości przypadków chodzi o regulację wzrostu gospodarczego. Do osiągnięcia tych celów mają banki centralne kilka narzędzi, najważniejszym z nich jest stopa procentowa oraz zakup i sprzedaż rezerw dewizowych.
Stopa procentowa banków centralnych
Banki centralne ogłaszają stopę procentową. Jest to stopa, za którą pożyczają pieniądze bankom komercyjnym. Jeśli banki centralne obniżą wysokość stopy procentowej, to stopę procentową obniżają również banki komercyjne. Prowadzi to do tańszych kredytów i obniżeń oprocentowania wpłat. Obniżeniem oprocentowania kredytów dochodzi do zwiększenia popytu na kredyty, w ten sposób przedostaje się do gospodarki więcej pieniędzy, powinno więc dojść do wzrostu gospodarczego, jak i wzrostu inflacji. Pod względem gospodarczym pewien poziom inflacji potrzebny jest do wzrostu gospodarki.
Obecnie często mówi się o ujemnej stopie procentowej. Jeśli u nas doszłoby do takiej sytuacji i przejawiłaby się nawet w bankach komercyjnych, to nasze pieniądze na kontach bankowych stopniowo by znikały. Trzeba owszem uświadomić sobie, że ujemna stopa procentowa w bankach centralnych nie musi od razu oznaczać ujemnej stopy procentowej w bankach komercyjnych.
Zakup i sprzedaż rezerw dewizowych
Zakupem cudzej waluty w banku centralnym dochodzi do osłabienia kursu waluty własnej. Krok ten powinien wspierać eksport towarów, z drugiej strony zaś podnosi ceny wszelkiego towaru importowanego i urlopów zagranicznych. Zwiększony eksport powinien powodować wyższy napływ pieniędzy do danego państwa, w ten sposób powinno dojść do ożywienia gospodarki krajowej.
Wszelkie interwencje do gospodarki bankami centralnymi są zawsze stosunkowo omawianym tematem, nie zawsze jest bowiem jasne, czy bank centralny podjął właściwą decyzję, ponieważ wszelkie zmiany niosą skutki pozytywne i negatywne.