Jak działają fundusze inwestycyjne
Fundusze działają na zasadzie zbiorowego inwestowania. Wielu inwestorów lokuje swoje pieniądze w jeden fundusz. Środki te są wykorzystywane do zakupu aktywów (akcji, obligacji itp.), w których inwestor posiada udziały zgodnie z kwotą swojego depozytu. Jest to zatem zbiór aktywów. Zarządzają nim profesjonaliści, którzy dbają o to, aby fundusz został zakupiony z odpowiednimi tytułami i aby inwestorzy nie ponieśli szkody.
Rodzaje funduszy inwestycyjnych
Fundusze inwestycyjne są podzielone na grupy, w zależności od tego, w jakich akcjach umieszczone są ich zasoby. Rzućmy okiem na najważniejsze.
Fundusze akcyjne
Koncentrują się głównie na akcjach. Powoduje to oczywiście wady i zalety. Zaletą jest możliwość wysokiej aprecjacji, jeśli światowe rynki akcji kwitną. Zwłaszcza w ostatnim roku obserwowaliśmy wzrost, który wydaje się być do niezatrzymania. Jeśli na przykład fundusz posiadał akcje amerykańskie, wartość depozytów inwestora również wzrosła. Jednak w niekorzystnej sytuacji akcje zwykle spadają bardziej gwałtownie niż inne aktywa. Inwestycja może się zatem zmieniać i zaleca się inwestowanie przez dłuższy okres.
Fundusze obligacji
Fundusze te inwestują w obligacje, tj. w papiery wartościowe, których właściciel ma prawo do stopniowej spłaty określonej kwoty przez pożyczkobiorcę i związanego z tym dochodu. Zazwyczaj są one wieloletnie, kwota jest wypłacana stopniowo i można ją ponownie zainwestować. Obecnie jednak tylko obligacje korporacyjne o wyższym ryzyku oferują bardziej stabilny zwrot. Obligacje rządowe w niektórych przypadkach (np. niemieckie lub szwajcarskie) mają ujemny zwrot! Fundusze obligacji muszą zatem szukać rozwiązania, stosując bardziej ryzykowne obligacje o wyższej rentowności wynoszącej kilka procent rocznie. W porównaniu z funduszami akcyjnymi oferuje bardziej stabilną, ale nie tak wysoką aprecjację.
Fundusze mieszane
Nazwa sugeruje, że w tym przypadku zawartość funduszu jest mieszana. Może inwestować w akcje lub obligacje. Wynika z tego, że ewolucja wartości nabywanych aktywów jest bardziej stabilna. Zawsze zależy od stosunku między poszczególnymi aktywami. Jednak obligacje są na ogół uważane za bardziej stabilne niż akcje i mają z góry określoną rentowność, której można się spodziewać. Opisaliśmy już problemy obligacji skarbowych powyżej. Fundusze muszą zatem uważać, aby ich aktywa w ogóle przynosiły zwroty inwestorom. W przypadku funduszy mieszanych zawsze konieczne jest wcześniejsze zbadanie wskaźników aktywów.
Fundusze towarowe
Fundusze kupują same towary lub związane z nimi papiery wartościowe. Rynek towarowy jest specyficzny, ponieważ nie zawsze koreluje z głównymi rynkami finansowymi. W ten sposób rozwija się do pewnego stopnia niezależnie. Jednak na przykład rynek towarów rolnych jest podatny na wahania pogody. Ponadto towary obejmują metale szlachetne, w których cena złota zwykle rośnie w czasach kryzysu.
Fundusze nieruchomości
W ramach tych funduszy możemy znaleźć zarówno samą nieruchomość, jak i związane z nią papiery wartościowe. Jeśli jesteś zainteresowany inwestowaniem w nieruchomości, których cena znacznie wzrosła w Polsce w ostatnich latach, ale nie masz finansów ani chęci zainwestowania w zakup mieszkania lub domu, możesz zainwestować w ten sposób pośrednio. Fundusz zarządza nieruchomościami, a przychody następnie zwraca inwestorom. Zwłaszcza w przypadku nieruchomości inwestor zwykle musi liczyć na wysokie koszty utrzymania zapewniane przez fundusz.
Korzyści z inwestowania w fundusze
Pierwszą dużą zaletą jest prostota. Jak wskazaliśmy, nie ma potrzeby bardzo interesować się danym segmentem (czy to akcjami, czy towarami). Oczywiście zawsze dobrze zrozumieć dany składnik. Jednak nie ma już potrzeby codziennego monitorowania cen w celu korzystnego kupowania i sprzedawania. Fundusz obsługuje wszystkie transakcje.
Kolejną zaletą jest możliwość regularnych inwestycji w niewielkich kwotach. Do tego rodzaju inwestycji nie potrzebujesz setek tysięcy lub milionów. Po prostu znajdź odpowiedni fundusz i inwestuj regularnie dziesiątki lub mniejsze ilości setek złotych, na przykład co miesiąc. Obecnie wiele banków oferuje również własne fundusze inwestycyjne, które mogą zaoferować klientom lepsze warunki na pierwsze inwestycje.
Wady inwestowania w fundusze
Minusem jest to, że posiadasz aktywa tylko pośrednio. Jeśli chcesz aktywnie inwestować na przykład w akcje, kupować i sprzedawać tylko niektóre tytuły, lepiej kupić je na własny rachunek za pośrednictwem brokera. Za pośrednictwem funduszu inwestycyjnego nie masz dużej szansy wpłynąć na to, które konkretne akcje zarządzający portfelem kupi. Jeśli firma zarządzająca funduszem wpada w kłopoty finansowe, ryzykujesz utratę depozytu (lub jego części). Zawsze należy pamiętać, że „tylko” posiadasz udział w akcjach, towarach lub nieruchomościach. Nie jesteś ich właścicielem.
Drugą wadą są opłaty. Płacisz je również u brokerów (u których na przykład możesz kupować akcje osobno), dlatego musisz liczyć się z nimi w każdej sytuacji. Zarządzający funduszami mogą poprosić o duży procent, a nawet stałą kwotę, która w rezultacie pogarsza przychód z portfela funduszy. O opłaty należy zawsze pytać z góry.